Czy zarządzanie oparte na zaufaniu, dużej wolności w podejmowaniu decyzji i samoorganizacji pracowników może doprowadzić do dobrostanu firmy i tych, którzy ją tworzą? Czy to tylko piękna teoria, czy jednak model, którego skuteczność potwierdza samo życie?
Tym razem polecamy Państwa uwadze książkę Frédérica Lalouxa pt.: “Pracować inaczej” (wydanej po polsku w 2015 r.), w której autor zaprezentował zasady i korzyści TURKUSOWEGO ZARZĄDZANIA. Model ten swoją wysoką skuteczność, zawdzięcza odrzuceniu większości, zdawałoby się nienaruszalnych, zasad dotychczasowego porządku, takich jak: tradycyjnych budżetów, premii i prowizji, hierarchicznej struktury kierowniczej, wydawania poleceń, współzawodnictwa itp. W to miejsce wprowadza zarządzanie oparte na samodzielności, współpracy i celu, rozumianego inaczej niż dotąd.
CEL
W modelu turkusowym organizacje dążą do wyższego celu, który może zmieniać się w czasie, dostosowując się do aktualnych potrzeb i sytuacji. Co ciekawe, rzeczywistość pokazuje, że w firmach, w których zysk przestaje być głównym celem, a staje się środkiem do realizacji inspirującego, ważnego dla wszystkich członków organizacji, celu, w ostateczności wynik finansowy bywa większy niż w firmach, które skupiają się przede wszystkim właśnie na zysku.
ZAUFANIE I ODPOWIEDZIALNOŚĆ - TURKUSOWA PARA
W czasach powszechności pracy zdalnej i związanej z tym utratą kontroli nad pracownikiem, firmy, które opierają swoją działalność na nadzorze, stają się w takiej sytuacji kompletnie bezsilne.
Z pomocą przychodzi ponownie zarządzanie turkusowe, w którym opieramy się nie na kontroli pracowników, ale na wzajemnym zaufaniu oraz odpowiedzialności. Zakres czynności każdego pracownika mieści się w jednym zdaniu: „robisz to, co potrafisz, wtedy gdy jest to potrzebne i bierzesz za to odpowiedzialność”.
Czeka nas niewątpliwie duże wyzwanie związane z, opisywanym już przez Ericha Fromma, syndromem ucieczki od wolności. Wielu z nas za nią tęskni, ale jednocześnie się jej boi, ponieważ więcej wolności to więcej odpowiedzialności za własne decyzje. Obawiamy się odpowiedzialność zarówno przyjmować, jak i dawać. Turkusowe firmy udowadniają, że warto!
Tutaj ludzie sami się organizują, a nie są organizowani. Mają więc poczucie autonomii, co jest niezwykle ważne chociażby dla tworzenia motywacji wewnętrznej, która sprawia, że chce nam się pracować, bo zajmujemy się tym, co ważne dla nas samych.
Naturalnie prowadzi to do większego zaangażowania pracowników. Tam gdzie większa autonomia, wpływ na decyzję, tam też rośnie poczucie odpowiedzialności, co razem często przekłada się na wzrost efektywności. Dodatkowo, pracownicy mają możliwość wykazania się kreatywnością, a decentralizacja podejmowania decyzji pozwala szybciej adaptować się do zmian.
Rolę kierownika, który mówi pracownikowi, co i na kiedy ma zrobić, przejmuje klient - wewnętrzny lub zewnętrzny. Dzięki temu odchodzimy od wydawania poleceń i możemy skupić się na wspieraniu pracowników w ich rozwoju.
Laloux definiuje i opisuje 5 głównych etapów w dotychczasowej ewolucji organizacji:
etap czerwony, bursztynowy, pomarańczowy, zielony i turkusowy.
Różnice między nimi widać w poniższej tabeli.
Warto świadomie wybrać model, który jest nam bliski i w naszych okolicznościach - możliwy.
Jak widać w turkusowej firmie występują samoorganizujące się zespoły. Oznacza to, że nikt nie jest formalnym szefem, a lider zespołu jest wybierany spośród jego członków.
KOMUNIKACJA I LUDZIE
Główną siłą turkusowych organizacji są ludzie, którzy tworzą firmę dostając odpowiednią przestrzeń do kreatywnej i samodzielnej pracy. Bezpieczną przestrzeń, w której będą mogli w pełni wykorzystać swój wyjątkowy potencjał. Naturalnie prowadzi to do udanej współpracy i daje szanse na długotrwałe dobre relacje, szczególnie jeśli połączymy te zmiany z nauką komunikacji empatycznej (NVC).
Przydadzą się również umiejętności takie jak:
- proszenie, dawanie i przyjmowanie informacji zwrotnych od współpracowników,
- umiejętność udzielania wsparcia współpracownikom, dzielenia się wiedzą,
- umiejętność wyciągania wniosków z własnych doświadczeń i poznanie tworzenia nowych, lepszych rozwiązań
- zespołowe rozwiązywanie konfliktów.
Wdrażając te zmiany możemy spodziewać się także poprawy atmosfery w pracy oraz zadowolenia z niej.
METAMORFOZA W TURKUS
Nowego sposobu organizacji pracy nie wdrożymy z dnia na dzień. To jest często długofalowy proces, który trwa, w zależności od momentu, w jakim znajduje się firma, od kilku miesięcy do kilku lat. Może się to okazać w ogóle niemożliwe - i nie ma tu znaczenia branża czy wielkość organizacji, ale na przykład fakt, że działa ona nieuczciwie. W takiej sytuacji sytuacji wprowadzanie turkusowych zasad mija się z celem.
Jeśli chcecie stać się turkusową organizacją, warto zacząć od wprowadzania krok po kroku poniższych zasad:
- Nie szukaj winnego, by go ukarać — szukaj przyczyny, by ją usunąć,
- Nie oczekuj perfekcji, której nie da się osiągnąć — oczekuj postępu, który zawsze jest możliwy,
- Unikaj współzawodnictwa, które niszczy partnerstwo — stwarzaj warunki do współpracy,
- Nie oceniaj, bo to niszczy— doceniaj, bo to wzmacnia,
- Nie mów, co jest źle — mów, co może być lepiej,
- Nie pytaj ludzi, co mogliby zrobić lepiej — pytaj, co im w pracy przeszkadza,
- Nie buduj na kontroli — buduj na zaufaniu,
- Nie mów, że ktoś jest zły — mów, jak ty się z tym czujesz (tzw. „komunikat ja”),
- Nie zarządzaj — twórz warunki do samoorganizacji,
- Nie bądź nadzorcą — bądź nauczycielem, moderatorem i uczniem.
NA KONIEC
Laloux zauważył, że wszystkie firmy, które opisał w swojej książce wykształciły bardzo podobne zasady funkcjonowania, nie wiedząc o sobie nawzajem, nie znając książki “Pracować inaczej”. Doszły do tych zasad, wychodząc z racjonalnego założenia, że człowiek działa najlepiej w warunkach wolności, zaufania, partnerstwa i współpracy.
Budując firmę turkusową, macie więc szansę na dobrostan firmy i tworzących ją pracowników. Jednakże w tym nastawieniu musicie być maksymalnie uczciwi. Turkus powierzchowny, budowany na pokaz, zupełnie nie ma sensu.
Źródła:
https://moznainaczej.com.pl/artykuly-wlasne/turkusowa-firma-xxi-w
https://moznainaczej.com.pl/artykuly-wlasne/droga-do-turkusu
https://cyrekdigital.com/pl/baza-wiedzy/turkusowa-organizacja/
https://cyrekdigital.com/pl/baza-wiedzy/turkusowe-zarzadzanie/
https://www.projektgamma.pl/strefa-wiedzy/wiki/przyszlosc-zarzadzania/
