Czy szef da mi urlop w planowanym przez nas terminie? Czy zdążę uporać się ze swoimi obowiązkami przez wyjazdem na wyczekiwane wakacje? Jak rozdzielić swoje obowiązki między współpracowników? To najczęstsze nasze dylematy tuż przed zasłużonym wypoczynkiem. Zdarza się jednak, że pojawia się dużo poważniejszy problem – czy szef ma prawo kazać mi wziąć urlop bezpłatny mimo, że nie wykorzystałem wszystkich przysługujących mi dni wolnych? Co, jeśli zaprotestuję?

Zbliża się okres urlopowych wyjazdów. Chyba wszyscy czekamy na letnie miesiące z utęsknieniem. Dobra pogoda, relaks, całkowite odcięcie się od spraw zawodowych. No i wreszcie okazja, by pobyć z najbliższymi. W ciągu roku nie ma na to zbyt wiele czasu. Dla wielu z nas jedynym stresem jest wynegocjowanie u pracodawcy odpowiadającego nam terminu i liczby dni urlopowych.

Urlop bezpłatny albo „do widzenia”!
Krzysiek pracuje w sporej firmie. Od pewnego czasu atmosfera w pracy jest nie do zniesienia. Szef bowiem, prawdopodobnie szukając oszczędności, zmusza pracowników, by brali urlop bezpłatny zamiast przysługującego im i jeszcze niewykorzystanego urlopu płatnego. Najlepiej, by wszyscy pracownicy wzięli urlop w tym samym czasie. Wszelkie opory ze strony pracowników są duszone w zarodku. Niejeden już usłyszał, że chętnych na jego miejsce są setki, więc… Chcąc nie chcąc wielu odpuściło sobie protesty i uległo presji przełożonego.

Czy tak można?!
Nie. Zgodnie z kodeksem pracy, o urlop bezpłatny może wnioskować jedynie pracownik. Może to zrobić nawet wówczas, gdy nie wykorzystał całej puli swoich płatnych dni urlopowych. Oczywiście to, czy pracodawca się zgodzi, to inna historia. Przepisy są jednak jasne – szef nie ma prawa zmusić pracownika do wzięcia urlopu bezpłatnego.

Bezpłatny = niekorzystny
Oczywiście są sytuacje, kiedy nie ma wyjścia i trzeba skorzystać z urlopu bezpłatnego. Jednak to rozwiązanie ma wiele słabych stron. Co prawda nadal pozostajemy zatrudnieni w danej firmie, ale za okres urlopu bezpłatnego nie otrzymujemy wynagrodzenia. Czas ten nie liczy nam się również do stażu pracy. Urlop bezpłatny wpływa też na wymiar bieżącego urlopu wypoczynkowego Dodatkowo, pracownik na urlopie bezpłatnym nie jest objęty ubezpieczeniem społecznym. Oznacza to, że z darmowej opieki medycznej można korzystać jeszcze przez 30 dni a po tym czasie tracimy ubezpieczenie zdrowotne.

Co w takim razie robić z nieuczciwym pracodawcą?
Można zgłosić nieetyczne praktyki w Państwowej Inspekcji Pracy. Można spróbować porozmawiać z szefem na temat niezgodnej z prawem pracy propozycji. Krzyśkowi się udało, ale wiemy, że to najtrudniejszy wariant. Przede wszystkim jednak warto się zastanowić, czy nadal chcemy pracować u danego pracodawcy. Jego nieuczciwe działania mogą bowiem dotyczyć również innych aspektów naszego zatrudnienia a także prowadzenia biznesu.